eksiltimli cümle ne demek?

  1. Genellikle günlük konuşmalarda yer alan ve bazı ögeleri kesilerek söylenip dinleyenin anlayışına bırakılan veya fiili kullanılmadan yargı bildiren cümle: Dikkat düşeceksin yerine dikkat! Bana yaptığınız yardımlar için size teşekkürler… yerine teşekkürler… Yarın toplantı olacağını biliyor muydunuz? sorusuna verilen evet (yarın toplantı olacağını biliyordum). — Bunların hepsini söyledin mi? Hepsini (söyledim), (P. Safa, Matmazel Noraliyanın Koltuğu, s. 52). Ben sırasıyla altı defterden, rastgele sayfalar okudum, dedi. Geride on iki defter daha var. Vapurum olmasaydı okurduk. İstanbul’a inmeye mecburum. Ferit dalgındı. Birdenbire doğrularak: Ben de! (İstanbul’a inmeye mecburum) dedi. (P. Safa, göst. e. s. 189). — Çok acıdım zavallı kıza… Öbürü cevap verdi: Evet ben de… (R. H. Karatay, Memleket Hikâyeleri: Hakk-ı Sükût, s. 113). Madem ki yaşamaktan vazgeçemiyorum… (A.H. Tanpınar, Sahnenin Dışındakiler, s. 310). Yitiriyorsunuz, demek artık onu dünyanın pisliklerine, rezilliklerine, tuzaklarına karşı koruyamayacaksınız; demek… (Kemal Tahir, Esir Şehrin İnsanları, s. 77) vb. bk. eksiltim.
  2. (en)Elliptique clause.
  3. (fr)Proposition elliptique

eksiltimli

  1. Eksiltim olayına uğramış şekil.eksiltimli kelime,eksiltimli cümle gibi. bk. eksiltim.
  2. (en)Elliptical.
  3. (fr)Elliptique

eksiltim

  1. Anlatımda kolaylık sağlamak üzere bir kelimenin, bir kelime grubunun veya bir cümlenin bazı ögelerinin atılıp eksiltilerek kullanılması olayı. Bu olayda, bazı ses veya kelimeler atılmış olduğu hâlde, anlamı aksatmayan kendine özgü bir dil biçimlenmesi, bir biçim bütünlüğü vardır: foto «fotoğraf, fotoğrafçı»; oto «otomobil»; daktilo «daktilo makinası, daktilograf»; kolonya «kolonya suyu»; ayşekadın «ayşekadın fasulyesi»; kızartma «biber, patlıcan vb. kızartması»; günaydın «size aydınlık bir gün dilerim»; giriş «giriş kapısı»; çıkış «çıkış kapısı» gibi. Bazı konuşma parçaları ile sorulan sorulara verilen cevaplarda daeksiltim olayı vardır: nereden geliyorsun? çarşıdan (çarşıdan geliyorum); hangi akla hizmet ediyorsun? Hiç. (Hiçbir akla hizmet etmiyorum) gibi. || devlet kuşu, denizde damla, devede kulak, neyin nesi kimin fesi, bata çıka, solda sıfır gibi deyimlerimiz de anlatım kısalığı içinde biçim bütünlüğü göstereneksiltim olayının güzel örneklerini vermektedir.
  2. (en)Ellipsis.
  3. (fr)Ellipse

cümle

  1. Bir yargı bildirmek için tek başına çekimli bir fiil veya çekimli bir fiille kullanılan kelimeler dizisi, tümce
  2. Dizge, sistem.
  3. Bütün, hep.
  4. Herkes
  5. Bk. küme
  6. Hep, bütün, tam.
  7. (en)Sentence.
  8. (en)Clause.
  9. (en)Proposition.
  10. (en)System.

Türetilmiş Kelimeler (bis)

eksiltimlieksiltimeksiltieksiltilen sayıeksiltilieksiltili çoğuleksiltili ikilcümlecümle alemcümle başı bağlaçlarıcümle bilgisicümle dışı ögelercümle eklemlericümle i asliyecümle i basıtecümle i emriyecümle i emriye yi şartiyecümacümadecümadelahirecümadelulacümah
Yorumunuzu ve bilginizi paylaşın