aklı evvel ne demek?

1. Çok akıllı ve her şeyi bilir geçinen.
2. İlk akıl, hılki ve cibilli olan akıl. (Bir kısım eski ve sapık felsefecilere ve hususan İşrakıyyuna göre; teselsül tabiri ile müessiriyetini iddia ettikleri sebeblerden birincisidir. Bunun neticesi şirke gider. Bunlarca, akl-ı evvel Allah'ın mahluku olup ve bundan ikinci akıl, ikincisinden üçüncü akıl... ve böylece "Ukul-ü Aşere" dedikleri birbirinden türeyen on akıl varlığı tevehhüm edilerek dalalete gidilmiştir.)(Eski felsefenin bir düstur-u itikadiyesinden olan ( $ ) "Birden bir sudur eder" Yani, "bir zattan, bizzat bir tek sudur edebilir. Sair şeyler vasıtalar vasıtası ile ondan sudur eder." diye, Ganiyy-i alel-ıtlak ve Kadir-i Mutlakı, aciz vasaite muhtaç göstererek, bütün esbaba ve vasaite, rububiyyette bir nevi şirket verip Halik-ı Zül Celale "Akl-ı evvel" namında bir mahluku verip adeta sair mülkünü esbaba ve vasaite taksim ederek bir şirk-i azime yol açan, şirk-alud ve dalalet-pişe o felsefenin düsturu nerede?... Hükemanın yüksek kısmı olan İşrakıyyun böyle halt etseler; maddiyyun, tabiiyyun gibi aşağı kısımları ne kadar halt edeceklerini kıyas edebilirsin. S.) (Osmanlıca'da yazılışı: akl-ı evvel)

aklı ermek

1. Akılca olgunlaşmak
2. Anlayabilmek. Ne olduğunu anlayabilmek, kavrayabilmek.

aklı almak

1. Anlamak, kavramak, idrak etmek, derk etmek.
2. Conceive.

evvel

1. Önce
2. İlk, önceki, geçmiş.
3. Allah'ın 99 isiminden biri.
4. İlk başlangıç, ilkin.
5. İlk. İbtida.
6. Early.
7. Ante.
8. Before.
9. Earlier önce.
10. The first part.

Türetilmiş Kelimeler (bis)