aklı ermek ne demek?

  1. Anlayabilmek. Ne olduğunu anlayabilmek, kavrayabilmek.

    Bir sihirbaz inceliği ile başlayan iş, bir hamal kabalığı ile bitirilmeli ki neticeye aklı ersin.

    N. F. Kısakürek
  2. Akılca olgunlaşmak

    Aklı her şeye eriyor, eli her işe yatıyor.

    A. İlhan

aklı evvel

  1. Çok akıllı ve her şeyi bilir geçinen.
  2. İlk akıl, hılki ve cibilli olan akıl. (Bir kısım eski ve sapık felsefecilere ve hususan İşrakıyyuna göre; teselsül tabiri ile müessiriyetini iddia ettikleri sebeblerden birincisidir. Bunun neticesi şirke gider. Bunlarca, akl-ı evvel Allah'ın mahluku olup ve bundan ikinci akıl, ikincisinden üçüncü akıl... ve böylece "Ukul-ü Aşere" dedikleri birbirinden türeyen on akıl varlığı tevehhüm edilerek dalalete gidilmiştir.)(Eski felsefenin bir düstur-u itikadiyesinden olan ( $ ) "Birden bir sudur eder" Yani, "bir zattan, bizzat bir tek sudur edebilir. Sair şeyler vasıtalar vasıtası ile ondan sudur eder." diye, Ganiyy-i alel-ıtlak ve Kadir-i Mutlakı, aciz vasaite muhtaç göstererek, bütün esbaba ve vasaite, rububiyyette bir nevi şirket verip Halik-ı Zül Celale "Akl-ı evvel" namında bir mahluku verip adeta sair mülkünü esbaba ve vasaite taksim ederek bir şirk-i azime yol açan, şirk-alud ve dalalet-pişe o felsefenin düsturu nerede?... Hükemanın yüksek kısmı olan İşrakıyyun böyle halt etseler; maddiyyun, tabiiyyun gibi aşağı kısımları ne kadar halt edeceklerini kıyas edebilirsin. S.) (Osmanlıca'da yazılışı: akl-ı evvel)

aklı almak

  1. Anlamak, kavramak, idrak etmek, derk etmek.
  2. (en)Conceive.

ermek

  1. Erişmek, kavuşmak
  2. Yetişip dokunmak.
  3. Bitkiler veya bunların ürünleri olgunlaşmak.
  4. Kendini Tanrı yoluna vermiş kimse insanüstü kutsal bir aşamaya erişmek.
  5. (en)To reach.
  6. (en)Arrive at.
  7. (en)Attain.
  8. (en)To attain.
  9. (en)To ripen.
  10. (en)To mature.

Türetilmiş Kelimeler (bis)

aklı evvelaklı almakaklı almamakaklı baliğaklı başa yaş getiriraklı başına gelmekaklıaklı başına gelmişaklı başındaaklı başında olmaaklı başında olmakaklaklaakla dayanmayanakla durgunluk vermekakla fenalık vermekermekermeermedermedaermelermermaermaganermahermam
Yorumunuzu ve bilginizi paylaşın