ezeliyye ne demek?

1. Ezele mensub, ezel ile ilgili, ezelilik.(S - Bütün silsilelerin Halik'ın vücub-u vücuduna kat'i şehadetleri göz önünde olduğu halde, bazı insanların madde ile maddenin hareketinin ezeliyeti cihetine zahib olmakla dalalete düştüklerinin esbabı nedendir?C - Kasd ve dikkatle değil, sathi ve dikkatsiz bir nazarla, muhal ve batıla, mümkin nazarıyla bakılabilir. Mesela:Bir bayram akşamı, gökte ay ve hilali arayanlar içinde ihtiyar bir zat da bulunur. Bu zat, gökteki hilali görmek için bütün kasıd ve dikkatiyle nazarını göğe tevcih edip hilali araştırmakla meşgul iken, gözünün kirpiklerinden uzanan ve gözünün hadekası üzerine eğilen beyaz bir kıl nasılsa gözüne ilişir. O zat derhal "Hilali gördüm." der. "İşte bu gördüğüm Ay'dır." diye hükmeder.İşte sathi ve dikkatsiz nazarlar bu gibi hatalara düştükleri gibi, yüksek bir cevhere ve mükerrem bir mahiyete malik olan insan, kasdı ve dikkati ile daima hak ve hakikatı ararken, bazan sathi ve dikkatsiz bir nazarla batıla bakar. O batıl da; ihtiyarsız, talebsiz, davetsiz fikrine gelir. Fikri de, çar-naçar alır saklar, yavaş yavaş kabul ve tasdikine de mazhar olur. Fakat onun o batılı kabul ve tasdiki, bütün hikmetlerin mercii olan nizam-ı alemden gaflet etmesinden ve madde ile hareketinin ezeliyete zıt olduğuna körlük gösterdiğinden ileri gelmiştir ki, şu garip nakışları ve acib san'at eserlerini esbab-ı camideye isnad etmek mecburiyetiyle o dalaletlere düşmüşlerdir. İ.İ.)

ezeliyet ebediyet

1. Bk. öncesizlik-sonrasızlık

ezeli

1. Öncesiz
2. Eski
3. Öncesiz, başlangıçsız.
4. Eternal.
5. Eternal öncesiz.
6. Old eski.
7. Without beginning.
8. Outdating time.
9. Ancient.
10. Primordial.

Türetilmiş Kelimeler (bis)